លទ្ធផលនៃការកំណត់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោត ៖ គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិលេខរៀងទី១ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលេខរៀងទី២០

ភ្នំពេញ៖ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ បានរៀបចំពិធីចាប់ឆ្នោតកំណត់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោត ដែលពិធីនេះរៀបចំនៅសាលប្រជុំអគារ S នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រោមអធិបតីភាពលោក ស៊ិក ប៊ុនហុក ប្រធាន គ.ជ.ប និងមានការចូលរួមពីតំណាងគណបក្សនយោបាយ តំណាងស្ថាប័នជំនាញបោះឆ្នោត ជប៉ុន jica សង្គមស៊ីវិល អ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិ សរុបប្រមាណជិត២០០នាក់។

ចាប់ឆ្នោតកំណត់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោតនេះ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការនូវការចុះបញ្ជីបក្សនយោបាយចំនួន២០ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៦ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយយោងតាមប្រការ៤.១៦ នៃបទបញ្ជា និងនីតិវិធីសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ គ.ជ.ប ហើយត្រូវរៀបចំពិធីចាប់ឆ្នោតកំណត់លំដាប់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោតជាសាធារណៈ។ ពិធីនេះធ្វើឡើងដោយសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈ គឺសម្តេចព្រះអគ្គមហាសង្ឃរាជាធិបតី ទេព វង្ស សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជនៃគណៈមហានិកាយ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសម្តេចព្រះអភិសិរីសុគន្ធាមហាសង្ឃរាជាធិបតី ប៊ូ គ្រី សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជនៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

មានប្រសាសន៍ទៅកាន់អ្នកចូលរួម លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក បានលើកឡើងថា ដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៦ បាននឹងកំពុងប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងសកម្ម តាមផែនការ និងប្រតិទិន ដែលបានគ្រោងទុក។ រីឯការចុះបញ្ជីគណបក្សនយោបាយឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត និងបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះ ក៏បានបញ្ចប់ដោយមានគណបក្សនយោបាយចំនួន២០ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង។

ជាលទ្ធផលនៃលំដាប់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយ នៅលើសន្លឹកឆ្នោតរួមមាន លេខ១ បានទៅលើគណបក្ស “គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ” , លេខ២ បានទៅលើគណបក្ស “គណបក្សមាតុភូមិយើង” , លេខ៣ បានទៅលើគណបក្ស “គណបក្សពន្លឺថ្មី” , លេខ៤ បានទៅលើគណបក្ស “សញ្ជាតិកម្ពុជា”, លេខ៥ បានទៅលើគណបក្ស “ខ្មែរក្រោក” , លេខ៦ បានទៅលើគណបក្ស “សំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ” , លេខ៧ បានទៅលើគណបក្ស “ប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន” , លេខ៨ បានទៅលើគណបក្ស “ខ្មែរសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ” , លេខ៩ បានទៅលើគណបក្ស “រស្មីខេមរា” , លេខ១០ បានទៅលើគណបក្ស “សម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ” , លេខ១១ បានទៅលើគណបក្ស “ខ្មែរសាធារណរដ្ឋ” , លេខ១២ បានទៅលើគណបក្ស “ខ្មែរឈប់ក្រ” , លេខ១៣ បានទៅលើគណបក្ស “ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច” , លេខ១៤ បានទៅលើគណបក្ស “ខ្មែរអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច” , លេខ១៥ បានទៅលើគណបក្ស “យុវជនកម្ពុជា” , លេខ១៦ បានទៅលើគណបក្ស “ធម្មាធិបតេយ្យ” , លេខ១៧ បានទៅលើគណបក្ស “ឆន្ទះខ្មែរ” , លេខ១៨ បានទៅលើគណបក្ស “ជនជាតិដើមប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា”, លេខ១៩ បានទៅលើគណបក្ស “ខ្មែរតែមួយ” និងលេខ២០ បានទៅលើគណបក្ស “ប្រជាជនកម្ពុជា”។

ផ្អែកតាមលទ្ធផលនេះ តំណាងគណបក្សនយោបាយ ដែលបានចូលរួមអបអរសាទរចំពោះនីតិវិធីនៃការចាប់លំដាប់លេខរៀងនេះ ហើយក៏ទទួលយកលទ្ធផលរបស់ខ្លួន ដែលទទួលបានពីការចាប់លំដាប់លេខរៀងនេះផងដែរ។

លោក វណ្ណ សុផាណ្ណា អគ្គលេខាធិការរងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានក្រោយពីពិធីចាប់ឆ្នោតកំណត់លំដាប់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោតនាព្រឹកនោះថា លោកពេញចិត្ត ហើយទទួលយកបានចំពោះការចាប់ឆ្នោតកំណត់លេខរៀងនេះ។

លោកបញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា “ខ្ញុំពេញចិត្តហើយទទួលយកបានចំពោះការចាប់ឆ្នោតកំណត់លេខរៀងនេះ ពីព្រោះការចាប់ ឬការកំណត់នៃរៀងនេះ មិនមែនមានន័យថា លេខនេះល្អ លេខនោះល្អនោះទេ តែវាគ្រាន់តែជាលេខសម្គាល់ដូចជាលេខផ្ទះដូច្នេះដែរ”។

ជាមួយនឹងការលើកឡើងខាងលើនេះ អគ្គលេខាធិការរងរូបនោះបានធ្វើការអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅបោះឆ្នោតឲ្យបានគ្រប់គ្នា ហើយការអំពាវនាវនេះ ដោយសារតែលោកមើលឃើញថា មួយរយៈនេះមានចលនាអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ឬរារាំងប្រជាពលរដ្ឋមិនឲ្យទៅបោះឆ្នោត នាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទឹកចិត្តក៏ដូចជាទស្សនៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ “ដូច្នេះសូមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទៅចូលរួមបោះឆ្នោតឲ្យបានគ្រប់ៗគ្នា ពីព្រោះបើយើងបានទៅបោះឆ្នោតមានន័យថា យើងបានបំពេញកាតព្វកិច្ចជាប្រជាពលរដ្ឋ គោរពនូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសយើង ហើយបើយើងមិនទៅបោះឆ្នោតមានន័យថា យើងមិនគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ”។

ដោយឡែកលោក ម៉ម សូណង់ដូ ប្រធានគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ដែលធ្លាប់ទៅរិះគន់លើការបោះឆ្នោតយ៉ាងចាស់ដៃទាក់ទងនិងការបោះឆ្នោតនោះ បានថ្លែងថា “ការចាប់ឆ្នោតនេះ ខ្ញុំអាចទទួលយកបាន មិនមានបញ្ហាអ្វីទេ ទទួលយកបាន មិនត្រឹមតែពេលនេះទេ គឺតាំងពីចាប់ផ្ដើមរហូតមកដល់ពេលនេះ គឺសកម្មភាពរបស់ គ.ជ.ប មានភាពរលូនគួរឲ្យសរសើរ ដែលអាចទទួលយកបាន”។

ទាក់ទងនឹងបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋនៅក្រៅប្រទេសលោក ម៉ម សូណង់ដូ បានអះអាងថា វាជារឿងបញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅឯក្រៅប្រទេស ហើយទាក់ទងនិងអន្តរជាតិ ទាក់ទងនិងបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ បើសិនជាយើងចង់បង្ហាញថា ខ្លួនជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដយើងត្រូវខិតខំចូលរួមបោះឆ្នោតដើម្បី ឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរ ហើយការផ្លាស់ប្ដូរមានតែមួយគត់ គឺការបោះឆ្នោត យើងមិនអាចធ្វើបាតុកម្ម កុប្បកម្ម យើងមិនអាចធ្វើបដិវត្ត គឺមិនអាចទៅរួចទេ ហើយប្រជាពលរដ្ឋក៏មិនគាំទ្រដែរ។ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែបង្ហាញឆន្ទៈ ព្រោះម្រាមដៃរបស់យើងមិនមែនរបស់ គ.ជ.ប ទេ បើយើងចង់ឈ្នះ គ.ជ.ប ថា គ.ជ.ប មិនល្អ ត្រូវតែនាំគ្នាទៅបោះឆ្នោត ដើម្បីសំដែងឆន្ទៈ ហើយការបោះឆ្នោតនៅក្នុងបន្ទប់សម្ងាត់គ្មានអ្នកណាដឹងទេ។

ចំពោះការអំពាវនាវ ឬការរារាំងណាមួយពីក្រុមប្រឆាំងមិនឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅបោះឆ្នោត លោក ម៉ម សូណង់ដូ បានអះអាងថា “ពូអត់យល់ ពីព្រោះរឿងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយយើងជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ហើយចង់មានការផ្លាស់ប្ដូរ បើចង់ឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរ តែមិនចូលរួមការបោះឆ្នោត តើមានការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងម៉េច ពូអត់យល់ ហើយបើមិនឲ្យខ្មែរទៅបោះឆ្នោត តើឲ្យអ្នកណាមកបោះឆ្នោតជំនួសខ្មែរ”។

ទាក់ទងបញ្ហារារាំងប្រជាពលរដ្ឋមិនឲ្យទៅបោះឆ្នោតនេះដែរ លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន ក្រោយពិធីចាប់ឆ្នោតលំដាប់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយ នៅលើសន្លឹកឆ្នោតនោះថា មាត្រា១៤២ នៃច្បាប់បោះឆ្នោត បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ គឺហាមមិនឲ្យមានការរារាំងណាមួយ ដល់អ្នកដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនោះទេ ហើយបើនៅតែល្មើស ទៅរារាំងទៀត នឹងត្រូវពិន័យ ពី៥លានទៅ២០ លានរៀល ដែលមិនទាន់គិតពីទោសព្រហ្មទណ្ឌ។

តាមលោក ស៊ិក ប៊ុនហុក “មានអ្នកខ្លះលើកឡើងថា ការអំពាវនាវនោះ គឺគ្រាន់តែជាការបញ្ចេញមតិ នេះមិនមែនទេ យើងបញ្ចេញមតិមែន តែការបញ្ចេញមតិនេះ វាទៅរារាំងដល់អ្នកបោះឆ្នោត បានជាច្បាប់បោះឆ្នោតមាត្រា១៤២ បានហាមឃាត់មិនឲ្យបញ្ចេញមតិបែបនេះ...។

លោកបញ្ជាក់ថា ការធ្វើបោះឆ្នោត គឺជាសិទ្ធិរបស់គេ ប៉ុន្តែអ្នករារាំងគេទេ ដែលត្រូវមានទោស។

ដោយឡែកតំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (CPP) លោក អ៊ុក គឹមហាន ដែលបានចូលរួមពិធីនោះដែរ លើកឡើងថា ប្រជាពលរដ្ឋនឹងមិនច្រឡំគណបក្ស ហើយទៅបោះឲ្យលេខ៤ទៀតទេ គឺពួកគាត់នឹងចំណាំនិមិត្តសញ្ញាបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។

លោកបញ្ជាក់ថា ទោះបីបក្សថ្មី គឺគណបក្សសញ្ជាតិកម្ពុជា ចាប់បានលេខរៀងលេខ៤ក៏ដោយ ក៏លោកគិតថា ពលរដ្ឋមិនយល់ច្រឡំនោះទេ ព្រោះបក្សនីមួយៗ មាននិមិត្តសញ្ញា (ឡូហ្គោ) ហើយពលរដ្ឋ នឹងមើលសញ្ញាសម្គាល់គណបក្សច្រើនជាងមើលឈ្មោះ។

តាមលោក អ៊ុក គឹមហាន សកម្មជនរបស់បក្សនៅតាមមូលដ្ឋាន នឹងចុះពន្យល់ពួកគាត់បន្ថែម ពីការចាប់លេខរបស់បក្សបានលេខ២០ ដែលជាលេខនៅខាងក្រោមបង្អស់ ដូច្នេះនឹងងាយស្រួលចំណាំ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោកមិនគិតពីហ៊ុងស៊ុយ ដែលគណបក្សចាប់បានលេខ២០នោះទេ។

ពីព្រោះ កាលអាណត្តិមុនចាប់ បានលេខរៀងលេខ៤ ចំនួន២អាណត្តិ ហើយការចាប់បានលេខរៀងនេះ គ្មានបញ្ហាអ្វីនោះដែរ ហើយលោកអះអាងថា ការចាប់ឆ្នោតនេះ ជារឿងល្អ ហើយគណបក្សទទួលបានលេខរៀងនេះ ក៏ជារឿងមួយល្អដែរ ដើម្បីងាយស្រួលឲ្យសកម្មជនចុះផ្សព្វផ្សាយដល់ពលរដ្ឋ។

រីឯសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចាត់ទុកការចាប់បានលំដាប់លេខរៀងទី២០ នៅលើសន្លឹកឆ្នោតថា ជាលេខរៀងល្អ ដែលងាយស្រួលចំណាំ ដល់ពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា អបអរសាទរ
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លេខរៀងទី២០ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៦។ នៅព្រឹកមិញនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានធ្វើការចាប់លេខរៀង គណបក្សនយោបាយទាំង២០ សម្រាប់ការចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៦ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខ។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ត្រូវចាប់លេខរៀងបានលេខ ទី២០ ដែលជាលេខងាយស្រួលចំណាំដល់ពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស៕