ភ្នំពេញ ៖ តេតាណូស គឺជាជំងឺមួយដែលកើតឡើងដោយសារជាតិពុលរបស់ទៅភ្ជាប់កោសិកាប្រព័ន្ធប្រសាទដែលបណ្តាលឲ្យមានការកន្ត្រាក់សាច់ដុំ ចាប់ផ្តើមដំបូងនៅលើសាច់ដុំផ្ទៃមុខ សាច់ដុំក បណ្តាលឲ្យមានការឈឺចាប់ ពិបាកហារមាត់ពិបាកលេបទឹកមាត់។
ជំងឺតេតាណូសអាចកើតឡើងចំពោះមនុស្សយើងគ្រប់វ័យនិងទៅលើសត្វពាហនៈផងដែរតែបើកើតលើកូនក្មេងទើបនឹងកើតច្រើនហៅថាជំងឺស្កន់ជាន់។ ព្រោះដោយសារតែមិនបានចាក់ថ្នាំបង្ការ ឬចាក់មិនបានគ្រប់គ្រាន់ ឬ មិនបានចាក់ រំលឹកឡើងវិញនិងការខ្វះអនាម័យធ្វើឲ្យជំងឺតេតាណូសកើតមានឡើងជា ញឹកញាប់ហើយធ្ងន់ធ្ងរដែលបណ្តាលឲ្យអ្នកជំងឺស្លាប់ទៀតផង។
មេរោគនៃជំងឺតេតាណូសឈ្មោះក្លូសទ្រីឌីយ្យូមតេតានី គឺជាបាក់ស៊ីក្រាំបូកមានចលនារស់នៅដោយមិនត្រូវការខ្យល់អុកស៊ីសែន។
មេរោគតេតាណូសរស់នៅក្នុងដី ក្នុងលាមកសត្វរស់នៅក្នុងប្រដាប់រំលាយអាហាររបស់ មនុស្ស និង សត្វពាហនៈដែលស៊ីស្មៅជាអាហារ។
មេរោគតេតាណូសមានទ្រង់ទ្រាយពីរ
- ទី១រូបរាងជាបាក់ស៊ី (forme végétative) ដែលយើងអាចសម្លាប់ពួកវាបានដោយសារថ្នាំផ្សះ ដោយសារកំដៅ ដោយសារថ្នាំសំលាប់មេរោគជាពិសេសពពួកអាល់កាឡាំង។
- ទី២រូបរាងជាស្ព័រ ដែលរស់នៅបានយូរឆ្នាំដែលធន់នឹងកំដៅ និងទឹកថ្នាំសម្លាប់ មេរោគ។
មេរោគតេតាណូសបញ្ចេញជាតិពុលពីរយ៉ាងទៅលើប្រព័ន្ធប្រសាទគឺ ធ្វើដំណើរតាមចរន្តឈាមនិងទឹករងៃរួចទៅភ្ជាប់និងកោសិកាប្រព័ន្ធប្រសាទ។
មេរោគនៃជំងឺតេតាណូសចូលមកក្នុងខ្លួនមនុស្សយើងតាមរយៈរបួស ដំបៅ សត្វខាំ។ ទោះបីរបួសនោះតិចតួចក្តី។
ចំពោះការបង្ករោគនោះ គឺចាប់តាំងពីពេលមេរោគតេណូសចូលក្នុងខ្លួនយើងតាមរយៈមុខរបួសដោយប្រការណាមួយរហូត ដល់ចេញរោគសញ្ញាតេតាណូសមានរយៈពេលជាមធ្យមប្រហែលពី១០ថ្ងៃទៅ១៥ថ្ងៃ។ តែរោគសញ្ញាអាចនឹងកើតឡើងពីរយៈពេលតិចជាង២៤ម៉ោងដល់២១ថ្ងៃ។កាលណារោគសញ្ញាកាន់តែឆាប់កើតឡើងជំងឺ តេតាណូស កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
រោគសញ្ញានៃជំងឺតេតាណូសមាន
- ការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំនៅលើផ្ទៃមុខធ្វើឲ្យ ពិបាកហាមាត់មុខដូចស្វាសើច ពិបាកលេបទឹកមាត់ ឬចំណីអាហារនិងធ្វើអោយឈ្លក់។
- ការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំ និងសាច់ដុំខ្នងធ្វើអោយក្បាលទាញមកក្រោយឆ្អឹងខ្នងកោង ផតមកមុខ ។
- ការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំនៅអវយវលើធ្វើអោយដៃបត់ចូលហើយរឹង។
- ការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំនៅអវយវក្រោមធ្វើអោយជើងលាតសន្ធឹងត្រង់ហើយរឹង។
- ការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំទ្រូងនិងសន្ទះទ្រូងធ្វើអោយអ្នកជំងឺពិបាកដកដង្ហើម។
- រោគសញ្ញាផ្សេងទៀតមានឡើងឈាម បេះដូងដើរញាប់ បែកញើសខ្លាំង ក្តៅខ្លួន។ក្នុងករណី ធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំងបេះដូងដើរយឺតនិងសម្ពាធឈាមចុះ។
- មានការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំជាប់និងមានការឈឺចាប់ខ្លាំង។ ការកន្ទ្រាក់សាច់ដុំនេះខ្លាំងឡើងៗ នៅពេលលឺសំឡេង ពេលត្រូវពន្លឺ ឬនៅពេលគ្រូពេទ្យពិនិត្យ។
វិធានការការពារជំងឺតេតាណូសគឺជាជំងឺមួយដែលយើងទាំងអស់គ្នាអាចការពារបានដូច្នេះការចាក់ថ្នាំបង្ការតេតាណូសឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់និងចាក់រំលឹក ឡើងវិញ។
- ក្នុងករណីមានរបួសដោយប្រការណាមួយយើង
• ត្រូវលាងសំអាតមុខរបួសដោយទឹកស្អាត ទឹកថ្នាំសម្លាប់មេរោគ។
• ត្រូវចាក់ Sérum antitétanique (SAT) ត្រូវចាក់ Vaccin antitétanique (VAT)។
“ជំងឺតេតាណូសតែងតែកើតឡើងចំពោះអ្នកមិនបានចាក់ថ្នាំការពារតេតាណូស អ្នកចាក់មិនបាន គ្រប់គ្រាន់ អ្នកចាក់បានគ្រប់គ្រាន់តែមិនបានចាក់រំលឹកឡើងវិញ នៅពេលមានរបួសដោយប្រការណា មួយ។ ដើម្បីការពារជំងឺតេតាណូសសូមបងប្អូន ទៅចាក់ថ្នាំបង្ការនៅតាមមន្ទីរពេទ្យឬមណ្ឌលសុខភាពដែលនៅជិតអស់លោកអ្នក៕
Source: Kampuchea Thmey Daily
0 Comments