ភ្នំពេញ ៖ អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ទេព នីថា បានចេញលិខិតមួយប្រកាសច្រានចោលសំណើសុំធ្វើវិសោធនកម្មចំណុច ៨.១១.១ នៃបទបញ្ជា និងនីតិវិធីសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៦ ឆ្នាំ២០១៨ របស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ ដោយសំអាងហេតុមួយចំនួន។
ការប្រកាសច្រានចោលសំណើសុំធ្វើវិសោធនកម្មនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក ខឹម វាសនាប្រធានគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (LDP) បានដាក់លិខិតទៅប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ដើម្បីស្នើសុំឲ្យធ្វើវិសោធនកម្មចំណុចមួយចំនួននៃបទបញ្ជា និងនីតិវិធីសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៦ ទាក់ទងគំនូសសញ្ញាគាំទ្រគណបក្ស។
លិខិតរបស់លោក ទេព នីថា ចុះថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ បានលើកឡើងថា គ.ជ.ប បានទទួលរួចហើយនូវលិខិតរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ ដែលស្នើសុំឲ្យធ្វើវិសោធនកម្មចំណុច ៨.១១.១ នៃបទបញ្ជា និងនីតិវិធីសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៦ ឆ្នាំ២០១៨ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ហើយបន្ទាប់ពីបានពិនិត្យយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់លើទិដ្ឋភាពច្បាប់ និងទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេស ដែលជាបទពិសោធន៍នៃការអនុវត្តការងារបោះឆ្នោតកន្លងមក គ.ជ.ប មិនអាចធ្វើវិសោធនកម្មលើចំណុចនេះ តាមការស្នើសុំបានឡើយ។
ការសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប គឺផ្អែកលើមូលដ្ឋានច្បាប់ និងបទពិសោធន៍ដូចជា ទី១, ការតម្រូវឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតគូសសញ្ញាធីស (✔) តែមួយគត់ ដើម្បីគាំទ្រគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោត គឺមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីបទបញ្ញត្តិ ក្នុងកថាខណ្ឌទី២ នៃមាត្រា១០៥ និងមាត្រា១២០ដែលកំណត់អំពីរបៀបគូសលើសន្លឹកឆ្នោត ដែលត្រូវចាត់ទុកជាបានការ តាមរយៈ “គំនូសសញ្ញា” នោះឡើយ។ តាមស្មារតីនៃបទបញ្ញត្តិនេះ គ្មានបានចែងតម្រូវឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតត្រូវតែគូសសញ្ញានេះតែមួយគត់នោះឡើយ។ មានន័យថា ច្បាប់អនុញ្ញាតឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតគូសសញ្ញាគាំទ្រទូទៅនៅលើសន្លឹកឆ្នោត វៀរលែងតែគំនូសសញ្ញាទាំងឡាយណា ដែលធ្វើឲ្យគេសម្គាល់បាននូវអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកបោះឆ្នោត ដូចចែងក្នុងចំណុច៣ នៃកថាខណ្ឌ៣ មាត្រា១២០ នៃច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ (ច.ប.ត.រ)។ ទី២, ការទទួលយកជាបានការនូវគំនូសសញ្ញាគាំទ្រជាទូទៅនេះ ត្រូវបានអនុវត្តតាំងពីការបោះឆ្នោតសភាធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលរៀបចំឡើងដោយអ៊ុនតាក់មកម្ល៉េះ ហើយបទពិសោធន៍ដ៏ល្អនៃគំនូសសញ្ញាគាំទ្រជាទូទៅនេះ ក៏ត្រូវបានបន្តអនុវត្តសម្រាប់ការបោះឆ្នោតក្រោយក្រោយទៀត ក្នុងគោលបំណងធានាការពារសំឡេងគាំទ្ររបស់អ្នកបោះឆ្នោតក្នុងបរិបទនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ទី៣, តាមការសិក្សាក្នុងបណ្ដាប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក ដូចជានៅចក្រភពអង់គ្លេសជាដើម គេមិនដែលតម្រូវឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតត្រូវតែគូសសញ្ញាគាំទ្រជាក់លាក់ណាមួយនៅលើសន្លឹកឆ្នោតនោះឡើយ។
លោក ទេព នីថា បញ្ជាក់ទៀតថា ស្ថិតក្នុងលក្ខខណ្ឌ ដែល គ.ជ.ប បានកំណត់នេះ គឺមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការសម្ងាត់នៃការបោះឆ្នោតដូចមានចែងនៅក្នុងមាត្រា១០៦នោះទេ។ ជនណាដែលព្យាយាមដោយទុច្ចរិត ក្នុងគោលបំណងគាត់សំគាល់ ដើម្បីឲ្យដឹងថា អ្នកបោះឆ្នោតណាម្នាក់ ឬច្រើននាក់បានបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សនយោបាយណាមួយ នឹងត្រូវទទួលការព្រមានពីប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត។ ក្នុងករណីនៅតែធ្វើសកម្មភាពដដែលឡើងវិញជាលើកទី២ នឹងត្រូវចាត់ទុកថា ជាការរំលោភលើការសម្ងាត់នៃការបោះឆ្នោត ហើយជនដែលមានការពាក់ព័ន្ធត្រូវបណ្ដេញចេញពីការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត នឹងត្រូវទទួលទោសតាមច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ លោក សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ធ្លាប់បានអះអាងថា គ.ជ.ប មិនអាចធ្វើតាមការចង់បានរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (LDP) របស់លោក ខឹម វាសនា បានទេ ពីព្រោះក្នុងចំណោមគណបក្សចំនួន២០ ដែលបានចូលរួមការបោះឆ្នោត មានគណបក្សចំនួន១៩ បានយល់ព្រមលើគំនូសសញ្ញាគាំទ្រគណបក្សនេះហើយ លើកលែងតែបក្ស LDP នេះមួយមិនយល់ព្រម មិនដឹងចង់បានអី។ សំណើនោះ ផ្ទុយទៅនឹងច្បាប់ហើយ នៅក្នុងច្បាប់អត់បានកំណត់គំនូសយ៉ាងណានោះទេ៕
Source: Kampuchea Thmey Daily
0 Comments