ភ្នំពេញ ៖ កម្ពុជាមាឌតូចតែមានចិត្តរឹងដូចដែក ហ៊ានប្រឆាំងនឹងសម្ពាធបរទេស កម្ពុជាជាប្រទេសខ្លាំងមួយនៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់បរទេស។ ភាពខ្លាំងរបស់កម្ពុជាដែលបរទេសឲ្យតម្លៃខ្ពស់នោះគឺជំហររឹងមាំប្រឆាំងនឹងការដាក់សម្ពាធពីបរទេស។អ្វីដែលកម្ពុជាបានប្រកាន់យកគឺភាពត្រឹមត្រូវ ស្របច្បាប់ ដូចនេះកម្ពុជាមិនចាំបាច់ ត្រូវខ្លាចអ្នកណានោះទេ។
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលជំរុញឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលមានសម្តេចតេជោហ៊ុនសែនជាប្រមុខព្រងើយកន្តើយនឹងគំនាបឬសម្ពាធអន្តរជាតិទាំងសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយ?
យើងអាចក្រឡេកមើលទៅប្រវត្តិសាស្ត្រកន្លងទៅថ្មីៗបន្តិច មនុស្សមួយចំនួនដែលមានអាយុចាប់ពី ៥០ឆ្នាំ ឡើងទៅអាចក្រឡេកមើលទៅអតីតកាលឡើងវិញបន្តិច។ ក្រោយការដួលរលំនៃរបបប៉ុលពតខ្មែរក្រហមឆ្នាំ១៩៧៩, រដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមកសាងប្រទេសពីបាតដៃទទេសេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជាចាប់ផ្តើមពីសូន្យក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ ជាមួយសេដ្ឋកិច្ចផែន។ រដ្ឋាភិបាលកាលនោះត្រដររស់ដោយខ្លួនឯង និង ត្រូវបានជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រមួយផ្នែកពីប្រទេសជាមិត្តក្នុងប្លុកកុម្មុយនីស្ត ជាមួយការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់ប្រទេសលោកសេរី។ រដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាដៃម្ខាងកសាងសេដ្ឋកិច្ចប្រទេស ដៃម្ខាងទៀតការពារសុខសន្តិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋ ទប់ស្កាត់មិនឲ្យរបបប្រល័យពូជសាសន៍វិលត្រឡប់មកវិញ។
មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលដឹកនាំប្រទេសនៅពេលនោះបានខិតខំជម្នះឧបសគ្គគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីការរស់រានមានជីវិតរបស់ប្រជាជននិងប្រទេសជាតិ ដោយបានខិតខំកសាងសេដ្ឋកិច្ចពីកម្រិតសូន្យនៅក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ រហូតក្លាយជាប្រទេសមួយមានស្ថិរភាពជាបណ្តើៗ និងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ ១៩៩៣ ជាឆ្នាំដែលប្រទេសកម្ពុជារៀបចំការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ត្រលើកទី១ ដោយប្រែក្លាយពីប្រទេសទៅជាប្រទេសប្រកាន់របបទីផ្សារសេរីទាំងសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយ។ ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ , សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចមានការរីកចម្រើន វិស័យឯកជនបានក្លាយជាយន្តការដ៏សំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
រាជរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមធ្វើសមាហរណកម្មខ្លួនចូលទៅក្នុងសហគមន៍តំបន់ និង ពិភពលោក និងបានពង្រីកកិត្យានុភាពលើឆាកអន្តរជាតិ។ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាត្រូវបានធ្វើសមាហរណកម្មទៅក្នុងតំបន់និងពិភពលោកហើយនយោបាយការទូតក៏កាន់តែបើកទូលាយធំឡើង។ ក៏ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅពេលនោះក៏ពុំទាន់ទទួលបានសុខសន្តិភាពពេញលេញនៅឡើយទេ ព្រោះអ៊ុនតាក់ដែលបានចំណាយលុយអស់២០០០លានដុល្លារពុំបានបញ្ចប់សង្គ្រាមនៅកម្ពុជានោះទេដោយបន្សល់ទុកឲ្យកម្ពុជាប្រទេស មួយមានតំបន់ត្រួតត្រា២។ នៅឆ្នាំ១៩៩៨, គឺជាឆ្នាំដែលប្រទេសកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អនុវត្តនយោបាយឈ្នះឈ្នះរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានកំទេចអង្គការចាត់តាំងនៃរបបប៉ុលពតទាំងស្រុងហើយចាប់ពីពេលនោះមកប្រទេសកម្ពុជាទទួលបានសុខសន្តិភាពទូទាំងប្រទេស។ នេះគឺជាលើកទី១ដែលកម្ពុជាទទួលបានសន្តិភាពទាំងស្រុង ក្រោយពេលដែលប្រទេសនេះត្រូវបានយាយីដោយសង្គ្រាមស៊ីវិលអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍។
មកដល់ឆ្នាំ ២០១៨ ប្រទេសកម្ពុជាអាចបន្តទទួលបានជំនួយមនុស្សធម៌ខ្លះ, ជំនួយឥតសំណងខ្លះនិងកម្ចីសម្បទានដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រទេស។ តែជំនួយមនុស្សធម៌ឬជំនួយឥតសំណងត្រូវបានកាត់បន្ថយបន្តិចម្តងៗដោយសារសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនជាលំដាប់រហូតក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យម កម្រិតទាប ។ ប៉ុន្តែប្រទេសកម្ពុជានៅតែត្រូវការជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ និង ប្រាក់កម្ចីដែលមានលក្ខណសម្បទាន ដើម្បីពង្រឹងនិងពង្រីកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនឲ្យហក់ឡើងក្លាយជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកំរិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ និង ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍នៅឆ្នាំ ២០៥០។
នៅក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ ប្រទេសជប៉ុន និង ប្រទេសចិន បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្តល់ជំនួយឥតសំណង និង កម្ចីសម្បទាន សម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ដល់ប្រទេសកម្ពុជាជាច្រើន ។ បណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុប និង អាមេរិកដែលធ្លាប់បានផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជាក៏បានកាត់បន្ថយជំនួយរបស់ខ្លួនម្តងៗបន្តិចស្ទើរអស់។
ការរីកចម្រើនរបស់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បានធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាទទួលបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណ ៧% ជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយ។ ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រពី៤៧% កាលពីឆ្នាំ២០០៧ មកនៅត្រឹមតែប្រមាណជា ១៣.៥% កាលពីឆ្នាំ២០១៤ និង បានបន្តធ្លាក់ក្នុងរង្វង់១ ភាគរយជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកសម្រាប់ប្រជាជនម្នាក់បានកើនពី ១ ០៤២ ដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ដល់ ១.៤៣៥ ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ហើយត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបន្តកើនឡើងដល់ប្រមាណ ១.៥៦០ដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងកម្រិតនេះបានមកពីការវិនិយោគទុនក្នុងស្រុក និង អ្នកវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស។ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងផ្អែកលើទីផ្សារនិងអ្នកវិនិយោគពីក្រៅប្រទេសបានផ្លាស់ប្តូរការវិនិយោ គក្នុងស្រុកនិងតម្រូវការក្នុងស្រុកមានទំហំធំជាងមុន។
ចំណុចចុងក្រោយនេះធ្វើឲ្យឆ្អឹងខ្នងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាអាចឈររស់ដោយខ្លួនឯងនិងអាចកាត់បន្ថយបន្តិចម្តងៗពីការពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើទីផ្សារបរទេស។ ដោយសារតែកម្លាំងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាល្អប្រសើរជាងមុន ភូមិសាស្ត្រនយោបាយតំបន់និងពិភពលោកអំណោយផលផងនោះការគំរាមដាក់សម្ពាធនយោបាយ និង សេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់ប្រទេសនានាលែងសូវមានឥទ្ធិពលមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទៀតហើយ។
នៅក្នុងស្ថានភាពមួយឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាបានជួបប្រទះបញ្ហានយោបាយមួយចំនួន រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនបានអនុវត្តច្បាប់របស់ប្រទេស ក្នុងការប្រឆាំងទៅទង្វើក្បត់ជាតិរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានឃុបឃិតជាមួយបរទេសចង់ផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលតាមរយៈបដិវត្តន៍ពណ៌។ ក៏ប៉ុន្តែទង្វើក្បត់ជាតិនេះត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលបង្ក្រាបបានទាន់ពេលវេលា។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានសាលក្រមតុលាការកំពូលកាត់ឲ្យរំលាយចោលជាមួយនឹងការដកសិទ្ធិធ្វើនយោបាយពីអ្នកនយោបាយប្រឆាំងផងដែរ។ បញ្ហានេះ បានធ្វើឲ្យមជ្ឈដ្ឋានបរទេសមួយចំនួនបានធ្វើការរិះគន់ មកលើរាជរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាមួយការព្រមានដាក់សម្ពាធលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏គេមិនបានឃើញគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលបន្ទន់ឥរិយាបទទៅតាមការគំរាមរបស់ពួកបរទេសឡើយ។
ការមិនបន្ទន់ឥរិយាបថរបស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នាពេលនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា សម្តេច ហ៊ុន សែន ចង់ឈរដោយខ្លួនឯង។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានប្រកាសជាច្រើនលើកច្រើនសាហើយថា សម្ពាធបរទេសគ្មានប្រសិទ្ធភាពឡើយចំពោះរូបលោកព្រោះ លោកធ្លាប់ដឹកនាំ និងកសាងប្រទេសពីបាតដៃទទេក្រោយរបបប៉ុលពតឆ្នាំ១៩៧៩។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា «សូមចាំណា អ្វីក៏ដោយ កត្តាកំណត់នៅក្នុងផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជាទេ មិនមែនកត្តាកំណត់លើពួកបរទេសទេ។ បើស្ថិតនៅលើបរទេសដដែលខ្មែរគឺជាឆ្កែសុទ្ធដែលថា ណែ! ដើរតាមអញបានអញទម្លាក់ឆ្អឹងឱ្យឯងស៊ី ។ ឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាពរបស់ជាតិមួយគឺវាមានតម្លៃធំណាស់ ។ កុំធ្វើជាសត្វឆ្កែគ្រាន់តែដើម្បីជាមួយនឹងឆ្អឹង ឬសាច់ ១ ដុំ វាមិនថ្លៃថ្នូរទេ ...»។
«បើអ៊ីចឹង ដើម្បីបានជំនួយទាល់តែឱនក្បាលថា បាទៗ អ៊ីចឹងហើយ ជាតិមួយធ្វើអ៊ីចឹង តើយើងទៅរួចទេ។សុំទោសខ្ញុំមិនអាចតំណាងជាតិសាសន៍មួយនេះធ្វើអ៊ីចឹងបានទេ។មិនថា បរទេសហ្នឹងជាប្រទេសណាទេ ខ្ញុំធ្វើមិនរួចដោយសារតែខ្ញុំស្អប់ខ្ពើមនូវការឈ្លានពានរបស់បរទេស ដោយសារឪពុកម្តាយ ជីដូន ជីតា ស្អប់ខ្ពើមនូវការឈ្លានពានរបស់បរទេសបំពានលើឯករាជ្យអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជានោះហើយ បានជាប្រទេសយើងត្រូវតស៊ូងើបឈរឡើងដើម្បីឯករាជ្យអធិបតេយ្យភាពរបស់ជាតិ»។
បញ្ហាមួយទៀតនោះ គឺវាជារឿងធម្មតាទៅហើយ រាល់ការបោះឆ្នោតសកលម្ដងៗកម្ពុជាជួបនឹងយុទ្ធនាការប្រឆាំងរបស់បរទេសក្នុងទិសដៅការពារគណបក្សដែលជាអាយ៉ងរបស់គេ ក្នុងរូបភាពដាក់សម្ពាធ ឬទណ្ឌកម្មក្នុងវិស័យផ្សេងៗ នោះ មិនគិតពីព័ត៌មានដែលផលិតនិងប្រឌិតដោយបរទេសក៏ធ្វើយុទ្ធនាការដ៏សកម្មផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែការខិតខំរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងទិសដៅរក្សាអធិបតេយ្យភាព ប្រក្រតីភាព និង ភាពស្របច្បាប់នៃដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស នៅតែទទួលបានគ្រប់អាណត្តិ។
លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគឺជាអំណាចនិងជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបគឺមិនមែនកម្មសិទ្ធិរបស់គណបក្សនយោបាយណាមួយនោះឡើយ។ គណបក្សនយោបាយនឹងត្រូវបានរំលាយដោយស្របច្បាប់តាមរយៈតុលាការកំពូល ក៏ដូចគ្នានឹងសំឡេងសន្លឹកឆ្នោតរបស់ប្រជារាស្ត្ររំលាយគណបក្សនយោបាយណាមួយដែរ។ កម្ពុជាដែលជាប្រទេសមានអធិបតេយ្យភាពមិនមានក្តីបារម្ភឡើយ ហើយជោគវាសនារបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺត្រូវសម្រេចដោយប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាផ្ទាល់មិនមែនប្រទេសដទៃទេ។
បរទេសជួយកម្ពុជា ឬ អត់គឺអាស្រ័យលើបរទេស។ ពួកគេចង់បានយ៉ាងម៉េច ប្រើល្បិចយ៉ាងម៉េច ឬក៏មានហេតុផលផ្សេងគឺបរទេសខ្លួនឯងទេជាអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត។ បរទេសជឿឬមិនជឿ ប៉ុន្តែកម្ពុជាគឺជារដ្ឋអធិបតេយ្យភាព។ កម្ពុជាគឺមិនបានរំលោភលើសន្ធិសញ្ញា ឬកតិកាសញ្ញាផ្សេងៗ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិនោះទេ ហើយក៏អត់មានបានល្មើសលើកតិកាសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិណាមួយឡើយ អញ្ចឹងអ្នកប្រព្រឹត្ដល្មើសច្បាប់ត្រូវទទូលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ព្រោះវាជាច្បាប់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជាមានឯករាជ្យភាព អធិបតេយ្យ ហើយតុលាការជាស្ថាប័នឯករាជ្យ ។
ជំហររឹងមាំរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ចំពោះបស្ចឹមប្រទេសមួយចំនួនត្រូវបានគេមើលឃើញថា ក៏ដោយសារតែរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពុំបានធ្វើអ្វីដែលខុស ទៅនឹងគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងនីតិរដ្ឋ។ នៅក្នុងការអនុវត្តច្បាប់របស់កម្ពុជា ក៏ត្រូវបានប្រទេសមួយចំនួនបានចេញមុខគាំទ្រ ដូចជា មហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចចិន និង ប្រទេសធំៗមួយចំនួនផ្សេងទៀត ដូចជាសហព័ន្ធរុស្ស៊ី និង ប្រទេសជប៉ុនដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិកក៏ពុំបានបញ្ចេញប្រតិកម្មអ្វីមកលើកម្ពុជាឡើយ ទាំងសេដ្ឋកិច្ច និង នយោបាយការបរទេស។ ការគាំទ្ររបស់បរទេស វាជារឿងមួយ តែសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រកាន់ជំហររឹងមាំ ក៏ព្រោះតែកម្ពុជា ជាប្រទេសមានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាពជាតិ កម្ពុជាមិនមែនជាអាយ៉ងរបស់ប្រទេសណាមួយឡើយ។ កម្ពុជាមិនចុះញ៉ម ឬ ខ្លាចការកៀបសង្កត់របស់បរទេសតាមរយៈការផ្ដាច់ជំនួយទេ ប៉ុន្តែក្រុមបរទេសទាំងនោះវិញទេដែលកំពុងបរាជ័យក្នុងការដាក់សម្ពាធមកលើកម្ពុជា។ មជ្ឈដ្ឋានបរទេសទាំងនោះដែលធ្វើជាមើលមិនឃើញទិដ្ឋភាពនៅកម្ពុជាកំពុងព្យាយាមបិទបាំងការបរាជ័យរបស់ខ្លួនបន្តរកវិធីដាក់ការកៀបសង្កត់មកលើរាជរដ្ឋាភិបាលឲ្យធ្វើតាមឆន្ទៈរបស់ខ្លួននៅក្រោមលេសរឹតបន្តឹងប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្សតាមរយៈការគំរាមកាត់ផ្ដាច់ជំនួយនិងវិធានការរឹតបន្តឹងផ្សេងៗដែលជាការជ្រៀតជ្រែកយ៉ាងកំរោលមកលើដែនសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមរដ្ឋអធិបតេយ្យ កម្ពុជាមិនអាចឱនក្បាលទទួលយកការកៀបសង្កត់ណាមួយពីខាងក្រៅបានឡើយ។ កម្ពុជាតូចពិតតែ មានចិត្តរឹងដូចដែកថែប មិនចុះចាញ់មិនរាថយ ចំពោះការប្រមាថរបស់បរទេសឡើយ។ ប្រជាជាតិខ្មែរពិតជាមានមោទនភាពខ្លាំងណាស់ដែលមានប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលដ៏ឆ្នើមមិនចុះញ៉មជាមួយបរទេស៕
Source: Kampuchea Thmey Daily
0 Comments