ផែនការសម្រាប់សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមពិធីនៅចុងបញ្ចប់នៃវេទិកាតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍កាលពីថ្ងៃពុធ ដែលមានមេធាវីការពារក្តីនោះត្រូវបានបញ្ចប់ បន្ទាប់ពីមានបញ្ហាផ្ទុយគ្នារវាងប្រទេសចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក ជាជាងការនិយាយអំពីជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលមាននៅក្នុងឯកសារ។
មន្ត្រីមកពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំប្រធានមេធាវីការពារក្តី មិនបានអត្ថាធិប្បាយ លើហេតុផលសម្រាប់ការលុបចោលនេះទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា នៅក្នុងកាលវិភាគកែសម្រួលថ្មីនៃកម្មវិធីចុះហត្ថលេខាថ្ងៃនេះសម្រាប់ “សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់គូឡាឡាំពួរ” ត្រូវបានផ្អាក។
កាលពីដើមឡើយ មន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិកជាន់ខ្ពស់ម្នាក់បាននិយាយថា ប្រទេសចិនទទួលបានការបញ្ចុះបញ្ចូលដោយប្រទេសនានា ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ សម្រាប់ការទម្លាក់ឯកសារយោងណាមួយ ដែលបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភលើបញ្ហាសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ។
មន្ត្រីរូបនោះបានបន្តទៀតថា៖ “មូលហេតុគឺដោយសារចិនត្រូវបានបញ្ចុះបញ្ចូល ក្នុងការរក្សាឯកសារយោងណាមួយ ទាកទិនទៅនឹងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលចេញពីសេចក្តីប្រកាសរួមចុងក្រោយ” ក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះ។
“មានការយល់ស្របពីបណ្តាប្រទេសអាស៊ានមួយចំនួន ដោយមានអារម្មណ៍ថា នោះគឺមិនសមរម្យ។ វាឆ្លុះបញ្ចាំងពីការបែងចែកការទាមទារ និងយោធានៅក្នុងសមុទ្រភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសចិន ដែលបានកើតមាននៅក្នុងតំបន់នេះ”។
មន្ត្រីអាមេរិកបានបន្ថែមទៀតថា៖ “នេះជាការសម្រេចចិត្តរបស់អាស៊ាន ប៉ុន្តែនៅក្នុងទិដ្ឋភាពរបស់យើង គ្មានសេចក្តីថ្លែងការណ៍ណាល្អប្រសើរជាងការចៀសវាងបញ្ហាសំខាន់ នៃការទាមទារនិងយោធានៅក្នុងសមុទ្រខាងត្បូងនៃប្រទេសចិន”។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រសួងការពារជាតិរបស់ប្រទេសចិនបានស្តីបន្ទោស “ប្រទេសមួយចំនួន” នៅខាងក្រៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ នេះបើតាមសេចក្តីយោងទៅនឹងចំណុចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសជប៉ុន។
ពួកគេ “បានព្យាយាមបង្ខំឱ្យមានមាតិកាសេចក្តីប្រកាសរួម” និងការទទួលខុសត្រូវចំពោះការមិននាំមកនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ដែលត្រូវបានបញ្ចប់ទាំងស្រុងជាមួយបណ្តាប្រទេសទាំងនោះ នេះបើតាមក្រសួងបាននិយាយនៅក្នុងការប្រកាស microblog។
ការប្រមូលផ្តុំគ្នាកាលពីថ្ងៃពុធ មានការចូលរួមពីរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំង១០ រួមជាមួយនឹងរដ្ឋមន្ត្រីមកពីប្រទេស ដូចជាប្រទេសអូស្ត្រាលី ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
កិច្ចប្រជុំនេះ បានប្រារព្ធឡើងជាលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៦ ជាវេទិកាដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។
វាប្រារព្ធឡើងក្នុងមួយសប្តាហ៍ម្តង បន្ទាប់ពីនាវាចម្បាំងរបស់អាមេរិក USS Lassen បានប្រជែងទៅជាយដែននៅជុំវិញកោះមួយ ដែលបង្កើតឡើងដោយមនុស្សរបស់ក្រុងប៉េកាំងក្នុងប្រជុំកោះស្រ្ប៉ាតលី ដែលគេហៅថា សេរីភាពនៃការល្បាតរុករក។
ប្រទេសចិនបានអះអាងថា ភាគច្រើននៃការឆ្លងកាត់សមុទ្រចិនខាងត្បូង មានជាង ៥ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរៀងរាល់ឆ្នាំ។ វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ប្រ៊ុយណេ ហ្វីលីពីន និងកោះតៃវ៉ាន់ បានទាមទារពីគូប្រជែង។
ក្រុមមន្ត្រីបាននិយាយថា សប្តាហ៍នេះនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសជប៉ុន ត្រូវបានជំរុញឱ្យមានការព្រួយបារម្ភ អំពីការទទួលយកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលបានរួមបញ្ចូលនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នា។
រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំង បានធ្វើឱ្យច្បាស់លាស់នៅដើមខែកុម្ភៈនេះថា គេមិនចង់ឱ្យមានកិច្ចពិភាក្សាពីសមុទ្រចិនខាងត្បូង នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំការពារជាតិជាន់ខ្ពស់ជាផ្លូវការជាលើកទីពីររបស់អាមេរិកនោះឡើយ ដោយបាននិយាយកាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិកលោក Carter បានរៀបចំការជួបប្រជុំ ៤០នាទីជាមួយសមភាគីចិន លោក Chang Wanquan កាលពីថ្ងៃអង្គារ នៅពេលដែលអ្នកទាំងពីរនេះបានពិភាក្សាអំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដោយបានឱ្យដឹងតាមរយៈមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ការពារជាតិទី៣ របស់អាមេរិក។
លោក Chang បានប្រាប់លោក Carter នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រសួងការពារជាតិរបស់ប្រទេសចិន ដោយបានឱ្យដឹងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា “ប្រជាជននិងយោធារបស់ប្រទេសចិននឹងមិនសម្ងំឈរស្ងៀម សម្រាប់ផលប៉ះពាល់ណាមួយនៃអធិបតេយ្យភាព និងផលប្រយោជន៍ ដែលពាក់ព័ន្ធប្រទេសចិន នោះទេ”។
“យើងជំរុញឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ដាក់បញ្ឈប់ពាក្យទាំងអស់របស់ខ្លួន ដែលបានធ្វើខុសពីការប្រព្រឹត្ត ហើយមិនមានការផ្លាស់ប្តូរណាមួយ ដែលបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងទៀត នឹងអាចគំរាមកំហែងដល់ផលប្រយោជន៍អធិបតេយ្យភាព និងសន្តិសុខរបស់ប្រទេសចិនឡើយ”គាត់បានបន្ថែម។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់វេទិកាតំបន់អាស៊ានកន្លងមកនេះ បានធ្វើឱ្យមានការយោងយ៉ាងទូលំទូលាយ ទៅនឹងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង៕
REUTERS
ប្រទេសចិន បានស្តីបន្ទោសបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន សម្រាប់ការលុបចោលសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អាស៊ាន
0 Comments