រាជធានីភ្នំពេញ បានកើតឡើងតាំងពី គ.ស ១៤៣៤ មកម្ល៉េះ។ គិតមកដល់ពេលនេះ ភ្នំពេញ មានអាយុកាល៥៨១ឆ្នាំហើយ។ ក្នុងរយៈពេល ៥៨១ឆ្នាំនេះ យើងឃើញក្នុងទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្រ ជាតិបានឲ្យដឹងថា ការព្រាត់ប្រាសឃ្លាត ឆ្ងាយពីរាជធានីភ្នំពេញមានចំនួន២ដងមក ហើយគឺ៖
ទី១-ការឃ្លាតឆ្ងាយពីរាជធានីភ្នំ តាមរយៈ ព្រះមហាក្សត្ររុះរើទៅតាំងទីកន្លែងថ្មីនៅឆ្នាំ ១៥២៩ គឺជារាជធានីលង្វែក រហូតដល់ឆ្នាំ ១៥៩៥ ទើបសម័យលង្វែកបានបញ្ចប់។ បន្ទាប់ ពីនោះមកទៀតព្រះមហាក្សត្របានរើរាជធានី មកតាំងនៅឧដុង្គហៅថា ក្រុងឧដុង្គនៅឆ្នាំ១៦១៨ ដល់ឆ្នាំ១៨៦៧។ សរុបឆ្នាំដែលបានឃ្លាតឆ្ងាយ ពីរាជធានីភ្នំពេញជារាជធានីរបស់ព្រះបាទ សម្តេចពញាយ៉ាតឃើញថា មានរយៈពេល ៣៣៨ឆ្នាំ។ នៅឆ្នាំ១៨៦៧ ទើបព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទនរោត្ដមរើរាជធានីពីឧដុង្គមកតាំងនៅ ភ្នំពេញវិញ។ ប៉ុន្តែបានរយៈពេលតែ១០៨ឆ្នាំទេ គឺចូលដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ជាតិយើងឃ្លាតឆ្ងាយ ដោយការព្រាត់ប្រាសក្រុងភ្នំពេញម្ដងទៀត អស់រយៈពេល៣ឆ្នាំ៨ខែនិង២០ថ្ងៃដោយ របបប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុល.ពត។ សោកដ នាដកម្មទី២នេះហើយដែលភ្នំពេញក្លាយជា កន្លែងស្ងាត់ជ្រងំជាទីរហោឋានគួរឲ្យភ័យ ខ្លាច។ ជាពិសេសគុកទួលស្លែងជាមណ្ឌល ប្រល័យពូជសាសន៍ដ៏ធំនៃរបបប៉ុល.ពត។
បានសេចក្តីថា ថ្ងៃ១៧មេសា ១៩៧៥ គឺជា ថ្ងៃដែលប្រជាជននៅក្រុងភ្នំពេញត្រូវក្រុមកង ទ័ពអាវខ្មៅរបស់ប៉ុល.ពត បានកៀរនិងជម្លៀស ចេញទាំងបង្ខំនិងជំរុញដោយចុងអាវុធប្រកប ដោយការបោះពាក្យសំដីបន្លាចថា អាមេរិកមាន ផែនការទម្លាក់គ្រាប់បែកកំទេចក្រុងភ្នំពេញ។
ឱ! ភ្នំពេញអើយ! មិននឹកស្មានថា មានថ្ងៃ ៧មករា ១៩៧៩ ដែលធ្វើឲ្យភ្នំពេញមានភ័ព្វ វាសនាបានរស់ឡើងវិញនោះឡើយ។ នេះហើយ ដែលជាផលបុណ្យរបស់ដូនពេញបានរស់រាន និងបានបន្ដការធំធាត់ប្រកបដោយការរីកចម្រើន ឡើងវិញដោយសារថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ពិត ប្រាកដ។ ការពិតទាំងអស់នេះ តើមាននរណា ម្នាក់បំភ្លេចបានទៅ?
មែន! គឺមានតែបុគ្គលមួយចំនួនដែលមិន ធ្លាប់រស់នៅឆ្លងកាត់របបប៉ុល.ពត ឬមិនធ្លាប់ ជួបនូវអ្វីដែលហៅថា ឃ្លានបាយ ដោយសារ តែបុគ្គលនោះសំងំយកសុខរួចខ្លួនឯបរទេស នោះទេ ដែលមិនធ្លាប់ស្គាល់ទុក្ខវេទនារបស់ ជាតិ។ គឺគេទើបតែវិលត្រឡប់ចូលស្រុកវិញ នៅពេលស្រុកទេសរីកចម្រើនជាស្រេចទៅ ហើយ អ្នកនោះមិនស្គាល់អត្ថន័យនៃថ្ងៃ៧មករា ច្បាស់លាស់។
ឱ! ភ្នំពេញអើយ! ភ្នំពេញជាសាក្សីចំពោះ មុខពិភពលោកថា ពិតជាថ្ងៃ៧មករា មហាជ័យ ជម្នះរបស់ជាតិខ្មែរដែលនាំមកនូវសិទ្ធិសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ សុភមង្គល និងការអភិវឌ្ឍក្រោម ដំបូលនៃសន្តិភាពជាតិ ដែលជាសច្ចភាពមួយ មានព្រលឹងដូនពេញបានចងចាំជាអមតៈ៕
លី ហាក់សេង
0 Comments