ភ្នំពេញ ៖ តាមការអញ្ជើញរបស់លោកជំទាវ ហ្វេដេរីកា ម៉ូហ្គេរីនី (Federica Mogherini) តំណាងជាន់ខ្ពស់ និងជាអនុប្រធាននៃគណៈកម្មការអឺរ៉ុប និងឯកឧត្តម ហ្សង់ អាសេលប៊ន (Jean Asselborn) រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងកិច្ចការអឺរ៉ុបនៃប្រទេសលុចហ្សំបួរ (Luxembourg) ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកម្ពុជាបានអញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី១២ (The 12th Asia-Europe Foreign Ministers’ Meeting – ASEM FMM 12) ក្រោមប្រធានបទ “ធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីអនាគតប្រកបដោយចីរភាព និងសន្តិសុខ” ចាប់ពីថ្ងៃទី០៥ ដល់ថ្ងៃទី០៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ នៅប្រទេសលុចហ្សំបួរ ហើយនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសជប៉ុនត្រូវបានជ្រើសតាំងជាតំណាងឲ្យប្រទេសអាស៊ីទាំង២១ ដែលជាសមាជិកនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ។
កិច្ចប្រជុំអាស៊ី-អឺរ៉ុប (ASEM) ជាវេទិកាដ៏សំខាន់មួយ សំរាប់ការសន្ទនានយោបាយ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ហើយនិងការផ្លាស់ប្ដូរវប្បធម៌ និងសង្គម រវាងអាស៊ី- អឺរ៉ុប។ ក្នុងឋានៈជាវាគ្មិននាំមុខ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង បានថ្លែងបទអន្តរាគមន៍នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គក្រោមប្រធានបទ “ការផ្លាស់ប្ដូរអាកាសធាតុ របៀបវារៈឆ្នាំ២០៣០ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ហើយនិងការកាត់បន្ថយ និងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ“ នៅថ្ងៃទី០៥ ខែវិច្ឆិកា ហើយក្នុងនោះ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបានក្លាយជាការប្រឈមដ៏ធំបំផុតមួយរបស់មនុស្សជាតិ។ យើងបានឃើញមានការផ្លាស់ប្ដូរអាកាសធាតុយ៉ាងខ្លាំង ការកើនឡើងនៃកម្ពស់ទឹកសមុទ្រ ការធ្លាក់ភ្លៀងច្រើនលើសលុប ទឹកជំនន់ដែលមិនធ្លាប់មាន ភាពរាំងស្ងួត និងការរញ្ជួយដីសឹងតែជារៀងរាល់ថ្ងៃដែលបានគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសកល។ ការវិវត្តន៍ទាំងនេះបានបំផ្លិចបំផ្លាញមនុស្ស និងបានប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខស្បៀង ហើយនិងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនក៏ដូចជាបរិស្ថាន និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពរបស់បណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។
ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង បានលើកឡើងទៀតថា ខណៈពេលដែលបណ្ដាប្រទេសឧស្សាហកម្មបានបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើនបំផុត ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដែលពឹងផ្អែកជាចំបងលើវិស័យកសិកម្ម និងធនធានធម្មជាតិបានទទួលរងដោយវិសមមាត្រនូវបន្ទុកនៃផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងបានក្លាយជាជនរងគ្រោះដំបូងនៃការថយចុះផ្នែកបរិស្ថាន ថ្វីត្បិតពួកគេបានបញ្ចេញនូវសារធាតុកាបូនឌីអុកស៊ីតក្នុងបរិមាណតិចតួចក៏ដោយ។ ដូចយើងបានដឹងហើយ បណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍បានទទួលរងខ្លាំងជាងគេនូវផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដោយសមត្ថភាពរបស់ប្រទេសទាំងនោះក្នុង ការឆ្លើយតបទៅនឹងផលប៉ះពាល់នេះនៅមានកម្រិត។ ដូចនេះបណ្ដាប្រទេសទាំងនោះត្រូវការ ការគាំទ្រផ្នែកស្ថាប័ន បច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុពីសហគមន៍អន្តរជាតិសម្រាប់ការកាត់បន្ថយ និងការបន្សាំជាមួយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបានក្លាយជាគ្រោះមហន្តរាយធំមួយ។ ក្នុងឋានៈជាសមាជិកអាស៊ាន កម្ពុជាបានគាំទ្រ “សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងឆ្នាំ២០១៤” ដែលបានអំពាវនាវឲ្យ “ពង្រឹងសមត្ថភាព ឆ្លើយតបឆាប់រហ័សរបស់អាស៊ាន ដើម្បីឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងសកម្មជាងមុនក្នុងពេលមាន គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិតាមរយៈយន្តការដែលមានក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានស្ដីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងការឆ្លើយតបបន្ទាន់ ហើយនិងប្ដេជ្ញាចិត្តអនុវត្តតាមសម័យប្រជុំលើកទី២១នៃភាគីសន្និសីទនៅទីក្រុងប៉ារីសសម្រាប់រយៈកាលក្រោយឆ្នាំ២០២០” ។ ក៏ដូចគ្នាដែរបណ្ដាប្រទេសនៅតាមដងទន្លេមេគង្គក៏ងាយរងគ្រោះចំពោះការប្រែប្រួល អាកាសធាតុដែរ។ ពួកគេបានបង្កើតឡើងនូវយន្តការសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងដៃគូអភិវឌ្ឍ សំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-ជប៉ុន កិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-កូរ៉េ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-ឥណ្ឌា គំនិតផ្ដួចផ្ដើមមេគង្គក្រោមមេគង្គ-អាមេរិក ហើយនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-ចិនថ្មីៗនេះ។ ក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាំងនេះមានគោលបំណង កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានរបស់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងអនុតំបន់មេគង្គ។
កម្ពុជាបានអនុម័តនៅឆ្នាំ១៩៩៦ នូវអនុសញ្ញាក្របខណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីការ ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់យើងខ្ញុំ សមេ្តចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងឋានៈជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយបានអនុម័តថ្មីៗនេះនូវផែនការយុទ្ធ- សាស្ត្ររបស់កម្ពុជាស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ឆ្នាំ២០១៤-២០១៨ ដែលជាឯកសារ នយោបាយជាតិទូលំទូលាយលើកដំបូងរបស់ប្រទេសយើងខ្ញុំ។ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនេះគឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការធ្វើសមាហរណកម្មការប្រែប្រួលអាកាសធាតុទៅក្នុ្ងងផែនការអភិវឌ្ឍន៍យុទ្ធសាស្ត្រជាតិឆ្នាំ២០១៤-២០១៨។
ក្នុងន័យនេះ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាឆ្លើយតបដោយប្រសិទ្ធភាព ចំពោះ ”គោល- ដៅទី១៣” នៃរបៀបវារៈសម្រាប់កិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពឆ្នាំ២០៣០ ដែលបានអំពាវនាវឲ្យ “ធ្វើសមាហរណកម្មវិធានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុទៅក្នុងនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ និងផែនការជាតិ ហើយនិងកែលំអការអប់រំ ការលើកកម្ពស់ ការយល់ដឹង ហើយនិងសមត្ថភាពរបស់ស្ថាប័ន និងមនុស្សក្នុងការកាត់បន្ថយ ការបន្សាំ ការបន្ថយផលប៉ះពាល់ និងការជូនព័ត៌មានឆាប់រហ័ស អំពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ”។ ម្យ៉ាងទៀតកម្ពុជាក៏បានអនុម័ត យុទ្ធសាស្ត្របរិស្ថានជាតិ និងផែនការសកម្មភាពមួយ ដែលជាវិធានការមួយផ្សេងទៀត ដើម្បីសម្រេចបានកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍កំណើនបៃតងប្រកបដោយចីរភាពរបស់ខ្លួន។ យុទ្ធសាស្ត្រ និងផែនការសកម្មភាពនេះទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ក្នុង ”កម្មវិធីបរិស្ថានស្នូលមហាអនុតំបន់មេគង្គ“។
ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុគឺជាការដាស់ស្មារតី ដែលរំលឹកយើងថា វាជាតំរូវការបន្ទាន់ក្នុង ការចាត់វិធានការ និងធ្វើសកម្មភាពឲ្យបានជាក់លាក់។ យើងចំបាច់ត្រូវផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថក្នុងការគិតគូរ និងការអនុវត្តក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ហើយនិងផលវិបាករបស់វានៅពាសពេញពិភពលោក។ បើមិនដូច្នេះទេខ្ញុំជឿជាក់ថា មនុស្សជំនាន់ក្រោយនឹងទទួលរងផលវិបាកកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរថែមទៀតពីកំណើនកម្ដៅពិភពលោកដែលមានភាពកាន់តែអាក្រក់ទៅពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ដូចនេះខុសប្លែកពីសម័យប្រជុំលើកមុននៃភាគីសន្និសីទដែលបានលើកឡើងនូវការសន្យា និងការប្តេជ្ញាចិត្តជាច្រើន ក៏ប៉ុន្តែជាអកុសលមិនបានអនុវត្ត កម្ពុជាទន្ទឹងចាំដោយក្តីអន្ទះសា ចំពោះសន្និសីទលើកទី២១នៃភាគីរបស់អនុសញ្ញាក្របខណ្ឌរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែលនឹងប្រព្រឹត្តិទៅនៅទីក្រុងប៉ារីសក្នុងខែក្រោយថានឹងសម្រេចបានលទ្ធផលដែលមានលក្ខណៈបង្ខំឲ្យអនុវត្ត (binding) ស្របតាមគោលការណ៍ “ការទទួលខុសត្រូវរួម ប៉ុន្តែមានភាពផ្សេងៗគ្នា” ដើម្បីដោះស្រាយដោយប្រសិទ្ធភាពចំពោះការគំរាម កំហែងជាសកលរបស់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងផលប៉ះពាល់នានាមកលើសុខុមាលភាព ប្រជាពលរដ្ឋ។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះដែរ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង ក៏បានថ្លែងសុន្ទរកថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមិនចំហ (Retreat Session) ផងដែរ។ ក្នុងឱកាសចូលរួមកិច្ចប្រជុំនេះតាមសំណើសុំរបស់ភាគីមិត្ត ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង បានជួបទ្វេភាគីជាមួយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសហូឡង់ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសហុងគ្រី អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសប៉ូឡូញ និងអគ្គលេខាធិការក្រសួងការបរទេសអេសតូនី ហើយការពិភាក្សាបានផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការពង្រឹងទំនាក់ទំនងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី ហើយនិងការផ្លាស់ប្ដូរយោបល់លើបញ្ហាតំបន់ និងអន្តរជាតិមួយចំនួន៕
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា និងជប៉ុនត្រូវបានជ្រើសតាំងជាតំណាងឲ្យប្រទេសអាស៊ីទាំង២១ក្នុងកិច្ចប្រជុំ “អាស៊ី-អឺរ៉ុប”
0 Comments