ភ្នំពេញ ៖ អ្នកនាំពាក្យ និងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានអះអាងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រេចធ្វើសហប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិក ដែលបាត់ខ្លួនក្នុងសង្គ្រាមឡើងវិញ ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានមនុស្សធម៌ និងសិទ្ធិមនុស្ស ហើយក៏ដើម្បីបង្ហាញពីមនោសញ្ចេតនា ចំពោះក្រុមគ្រួសាររបស់ជនរងគ្រោះផងដែរ។
លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងបែបនេះ បន្ទាប់ពីសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានប្រកាសយល់ព្រមបើកប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិក នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ ដើម្បីឆ្លើយតបជាមួយសំណើរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដុក អេរិកសុន (Doug Ericksen) និងតំណាងរាស្ត្រលោក វីនសុន បាយ្ស (Vicent Buys)។
លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងថា ការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិក ដែលបាត់ខ្លួនក្នុងសង្គ្រាម ត្រូវបានផ្អាក ក្រោយពេលដែលរបបក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បានរឹតបន្តឹងទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីសំខាន់ៗមួយចំនួននៃក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា។ ឥឡូវនេះដោយផ្អែកតាមសំណូមពររបស់ព្រឹទ្ធសមាជិកសហរដ្ឋអាមេរិកនៅរដ្ឋវ៉ាសិនតោន រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានធ្វើសម្បទានឲ្យមានការប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហ៊ានអាមេរិកបាត់ខ្លួនក្នុងសង្គ្រាមឡើងវិញ ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានមនុស្សធម៌ និងសិទ្ធិមនុស្ស ជាពិសេសចំពោះមនោសញ្ចេតនា ចំពោះក្រុមគ្រួសាររបស់ជនរងគ្រោះ។
តាមលោក សុខ ឥសាន “ចំពោះកាយវិការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការបន្តប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិកបាត់ខ្លួន ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្រេច ឆ្លុះបញ្ចាំងថា តើនរណាមានមនុស្សធម៌និងគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាង ?”។
សូមបញ្ជាក់ថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិក ដែលបាត់ខ្លួននៅកម្ពុជា ត្រូវបានផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្ន ចាប់តាំងពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ មក បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក បានសម្រេចផ្អាកការផ្តល់ទិដ្ឋាការ (Visa) ប្រភេទ B1 និង B2 (ប្រភេទទេសចរណ៍ និងជំនួញ) ដល់មន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ចាប់តាំងពីថ្នាក់អគ្គនាយករហូតដល់ថ្នាក់កំពូល។ ជាមួយគ្នានេះ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានបន្តរឹតត្បិតទិដ្ឋាការបន្ថែមទៀត ដល់មន្ត្រីកម្ពុជាណា ដែលពួកគេយល់ថា ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជាផងដែរ ហើយគិតរហូតមកដល់ពេលនេះ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិកនៅកម្ពុជា ត្រូវបានប្រកាសផ្អាកជាង១ឆ្នាំមកហើយ ខណៈដែលអដ្ឋិធាតុរបស់ទាហានអាមេរិក ដែលបាត់បង់ជីវិតនៅលើដីកម្ពុជាទាំងអស់មានប្រមាណ៨០នាក់ ហើយបច្ចុប្បន្នរកឃើញ៤០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានប្រកាសយល់ព្រមបើកឡើងវិញ នូវប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋិធាតុទាហានអាមេរិកដែលបានបាត់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយការប្រកាសនេះ ជាការឆ្លើយតបសំណើរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដុក អេរិកសុន (Doug Ericksen) និងតំណាងរាស្ត្រលោក វីនសុន បាយ្ស (Vicent Buys)។
ក្នុងលិខិតឆ្លើយតបលោក Doug Ericksen) និងលោក Vicent Buys សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា “ខ្ញុំមានសេចក្តីរីករាយដោយបានទទួលលិខិតរួមគ្នារបស់ឯកឧត្តម សម្តែងនូវការពេញចិត្តចំពោះវឌ្ឍនភាព សេដ្ឋកិច្ច-សង្គម និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ និងសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ឯកឧត្តម ដែលចង់ឲ្យបន្តឡើងវិញនូវកម្មវិធីរុករកអដ្ឋធាតុឈ្លើយសឹក និងទាហានអាមេរិក ដែលបាត់ខ្លួនក្នុងសង្គ្រាម ( POW/MIA ) នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា”។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បន្តថា “ជាការពិតយើងតែងតែមានបំណងចង់លើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងធ្វើឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគ្រប់វិស័យទាំងអស់ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយឈរលើមូលដ្ឋានផលប្រយោជន៍រួម និងគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើកម្មវិធី POW/MIA តាំងពីមុនពេលកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក តភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឡើងវិញ នៅទសវត្ស ១៩៩០ គឺជាឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ច្បាស់អំពីការខិតខំរបស់យើង ដើម្បីគោលដៅនេះ ហើយក៏ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងនូវការរួមមនោសញ្ចេតនាយ៉ាងជ្រាលជ្រៅជាមួយនឹងក្រុមគ្រួសារឈ្លើយសឹក និងទាហានអាមេរិកបាត់ខ្លួន ដែលបានរងទុក្ខផ្លូវចិត្តយ៉ាងធំធេងដោយការបាត់បង់របស់គេ”។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បន្តថា “កម្មវិធី POW/MIA បានប្រព្រឹត្តទៅដោយជោគជ័យអស់ជាង ៣០ឆ្នាំមកហើយ មុនពេលត្រូវផ្អាក បន្ទាប់ពីកម្ពុជា ត្រូវបានដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងអយុត្តិធម៌ ដោយគ្រាន់តែស្នើសុំឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ផ្តល់ការពិចារណាបន្ថែម ចំពោះករណីកម្មវិធីធ្វើមាតុភូមិនិវត្តខ្មែរនៅអាមេរិក ដោយឈរលើមូលដ្ឋានមនុស្សធម៌ ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដែរ”។
សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានគូសបញ្ជាក់ថា “ដូចដែលយើងបានពិភាក្សាលើកមុន និងឆ្លើយតបចំពោះសំណើរបស់ឯកឧត្តម ព្រមទាំងសំណើរបស់អង្គការពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក រដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្ញុំ ដោយក្នុងស្មារតីមេត្តាករុណាដូចកន្លងមក យល់ព្រមចាប់ផ្តើមឡើងវិញនូវប្រតិបត្តិការរុករកអដ្ឋធាតុ POW/MIA ដ៏សំខាន់នេះ ទោះបីជាការរឹតត្បិតទិដ្ឋាការសហរដ្ឋអាមេរិក នៅតែមានសុពលភាពក៏ដោយ”។
លិខិតរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ខាងលើនេះ ក៏បានចម្លងជូនលោកស្រី អានមៀល គ្រីហ្វីត ( Ann-Mills Gritfiths ) ប្រធាន និងជានាយកប្រតិបត្តិសមាគមជាតិនៃគ្រួសារ របស់កម្មវិធីរុករកអដ្ឋធាតុឈ្លើយសឹក និងទាហានអាមេរិក ដែលបាត់ខ្លួនក្នុងសង្គ្រាម ( POW/MIA ) ផងដែរ៕
Source: Kampuchea Thmey Daily
0 Comments